Prowadzenie działalności gospodarczej obwarowane jest wieloma wymogami. Jednym z nich jest obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Kogo on dotyczy? Jakie są aktualnie obowiązujące poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych?
Kogo obejmuje obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych?
Obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych został wprowadzony do polskiego porządku prawnego przez Ustawę z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej. Zgodnie z nią, obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych ciąży na przedsiębiorcach, którzy:
- wprowadzają na terytorium kraju produkty albo produkty w opakowaniach w drodze importu bądź wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów; na potrzeby własne,
- pakują towary wytworzone przez inny podmiot i wprowadzają je na rynek.
Obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych pozwala ograniczyć ilość i negatywny wpływ na środowisko substancji wykorzystywanych do produkcji opakowań. Niestety śledzenie wszystkich opakowań wypuszczanych na rynek nie zawsze jest możliwe. Dlatego ustawodawca określa poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych.
Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych – obowiązujące normy
Zgodnie z polskim prawem, podmiot, który wprowadza na rynek produkty w opakowaniach, ma obowiązek do 31 grudnia każdego roku osiągnąć określony poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Obowiązujące w najbliższych latach minimalne poziomy zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 19 grudnia 2021 r. w sprawie rocznych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych, które weszło w życie 1 stycznia 2022 r.
Zgodnie z nim, wprowadzający produkty w opakowaniach musi osiągać coraz wyższe poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Dla wszystkich rodzajów opakowań razem jest to:
- w 2022 r. – 59 proc.,
- w 2023 r. – 61 proc.,
- w 2024 r. – 63 proc.,
- w 2025 r. – 65 proc.,
- w 2026 r. – 66 proc.,
- w 2027 r. – 67 proc.,
- w 2028 r. – 68 proc.,
- w 2029 r. – 69 proc.
Oprócz ogólnego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych Rozporządzenie określa poziomy recyklingu dla opakowań wykonanych z konkretnych materiałów, w tym m.in. tworzyw sztucznych, aluminium, drewna, papieru czy też szkła. Nieosiągnięcie wymaganych poziomów skutkuje naliczeniem tzw. opłaty produktowej.
| Rodzaje opakowań, z których powstały odpady opakowaniowe | 2022 r. | 2023 r. | 2024 r. | 2025 r. | 2026 r. | 2027 r. | 2028 r. | 2029 r. |
| z tworzyw sztucznych | 30% | 40% | 45% | 50% | 51% | 52% | 53% | 54% |
| z aluminium | 51% | 51% | 51% | 51% | 53% | 55% | 57% | 59% |
| z metali żelaznych | 55% | 60% | 65% | 70% | 72% | 74% | 76% | 78% |
| z papieru i tektury | 66% | 70% | 73% | 75% | 77% | 79% | 81% | 83% |
| ze szkła | 62% | 64% | 67% | 70% | 71% | 72% | 73% | 74% |
| z drewna | 19% | 21% | 23% | 25% | 26% | 27% | 28% | 29% |
| wielomateriałowe | poziomy odzysku i recyklingu odpadów zostały określone w przepisach wydanych na podstawie art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi | |||||||
| środki niebezpieczne | ||||||||
| pozostałe | – | – | – | – | – | – | – | – |
Poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych – jak obliczyć? Co uwzględnić w szacunkach?
Żeby obliczyć poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, należy podzielić masę odpadów opakowaniowych (poddanych odzyskowi lub recyklingowi w tym roku) przez masę wprowadzonych do obrotu opakowań.
Co ważne, opakowania wielokrotnego użytku ujmuje się w masie wprowadzonych do obrotu opakowań tylko raz – w momencie ich pierwszego wprowadzenia na teren kraju. Oznacza to mniejsze obciążenie kosztami odzysku i recyklingu, co ma zachęcić przedsiębiorców do stosowania opakowań wielokrotnego użytku.
Ponadto od 2022 r. aby obliczyć masę odpadów opakowaniowych, trzeba odrzucić tzw. odpad balastowy. W praktyce oznacza to, że masę trzeba poddać kontroli, sortowaniu i innym czynnościom, które pozwolą usunąć z niej odpady niebędące przedmiotem dalszego recyklingu. Dopiero potem można ją ująć w szacunkach.
Nie potrafisz stwierdzić, czy dotyczy Cię obowiązek odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych? Chcesz uniknąć opłaty produktowej, jednak nie wiesz, jak to zrobić? Skontaktuj się ze specjalistami z zakresu konsultingu środowiskowego. Odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania.
Źródło: Ekomeritum.pl